Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2017

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ-ΣΠΑΝΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ



Το όνομα του χωριού

Στην ορθόδοξη Ελλάδα μας, οι Αγιοι είναι πάντα μαζί μας. Στα σπίτια μας, στις γειτονιές μας, στις πόλεις μας και τα χωριά μας, στα πλοία μας, στον πόλεμο και στην ειρήνη. Τα ονόματα μας, οι προστάτες πόλεων και χωριών ή συντεχνιών, θυμίζουν ζωές Αγίων μαρτύρων, ανδρών και γυναικών, μορφωμένων και αμόρφωτων, που όλους τους ενώνει ένα και μόνο στοιχείο: η αφιέρωση της ζωής τους στον Θεό. Στην περίπτωσή μας, το χωριό μας έχει το όνομα ενός Αγίου της Εκκλησίας, του Ιερομάρτυρος Βλασίου Επισκόπου Σεβαστείας του θαυματουργού, στον οποίο στην συνέχεια θα αφιερώσω ένα μεγάλο τμήμα του βιβλίου.

Τα ερωτήματα βέβαια που εύλογα έρχονται στον καθένα μας είναι πολλά όπως: από πότε το χωριό μας λέγεται Αγιος Βλάσιος; Είχε το όνομα αυτό από την ίδρυσή του ή το πήρε στην συνέχεια; Μήπως οι κάτοικοι του ήρθαν από κάποιο άλλο χωριό που είχε αυτό το όνομα; Μήπως το λέγανε Βλάσιο και μετά προστέθηκε και το Άγιος;

Μήπως είχε ένα άλλο όνομα και σε μια δεδομένη στιγμή στην διαδρομή των αιώνων για κάποιο άγνωστο σε εμάς λόγο, πήρε αυτό το όνομα; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα θα μπορούσε ο καθένας μας να διατυπώσει, στα οποία μάλιστα δεν είμαστε εις θέσιν να δώσουμε απάντηση λόγου ελλείψεως στοιχείων, γραπτών και προφορικών, από όσα εγώ γνωρίζω βέβαια.

Μια γραπτή πηγή για το θέμα αυτό είναι καταγεγραμμένη στα Ναυπακτιακά Μελετήματα, τόμος Ε\ Αθήνα 1990- 1991 από τον ερευνητή Χαρ. Δ. Χαραλαμπόπουλο. Αυτή η έρευνα αναφέρεται σε έναν παλαιό κώδικα της Μονής Καταφυγίου Τριχωνίδας κοντά στο Θέρμο, που χρονολογείταιγύρω στα 1650-1700 μ.Χ. Σ’ αυτόν τον κώδικα και στην σελίδα 8α είναι καταγεγραμμένο και το χωριό μας ο Αγιος Βλάσιος ως «χωρίο Βλάσιος» μαζί με ονόματα για να μνημονεύονται στις Θείες Λειτουργίες της Μονής και ο ερευνητής σχολιάζοντας την παραπάνω αναφορά γράφει: «Βλάσιος (8α). Στα 1836 ως Αγ. Βλάσης έδρα του δήμου Παρακαμπυλίων της επαρχίας Ευρυτανίας του νομού Αιτωλ/νιας. Στα 1912 κοινότητα, 1920 (αρχεία), 1922 (στοιχεία) στην επαρχία Τριχωνίδος». Από αυτό το γραπτό στοιχείο μπορεί απλώς να υποθέσει κάποιος ότι, ή τότε κατά τον 17ο αιώνα το χωριό μας ήταν γνωστό ως Βλάσιος χωρίς το Αγιος ή, ότι η αναφορά έγινε έτσι ελλιπώς λόγω συντομίας. Πάντως εκ των ανωτέρω συμπεραίνουμε ότι τους τρεις τελευταίους αιώνες, από το 1700 έως σήμερα το χωριό μας είναι γνωστό με το σημερινό του όνομα.

Ανά την Ελλάδα υπάρχουν αρκετά χωριά με το όνομα Αγ. Βλάσιος, τα παραθέτω στην συνέχεια όπως είναι καταγεγραμμένα στο Νεώτερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό «Ήλιος» που έχει εκδοθεί στα μέσα του εικοστού αιώνα:

1) Αγ. Βλάσιος: Χωρίον της κοινότητος Βασιλικών Κρήτης κάτοικοι 121.

2) Αγ. Βλάσιος: Κοινότης της Επαρχίας Τριχωνίδος Αιτ/νίας κάτοικοι 1192 (Δημ. Σχολείο, σταθμός χωροφυλακής, ταχυδρομείον, τηλέφωνον. Παρά το Χωρίον εις θέσιν Κορομηλιά, ο Καραισκάκης με 1000 περίπου άνδρες έτρεψεν εις φυγήν οκτακισχιλίους Τούρκους υπό τον Μουχτάρ Κιορίν κατά τον Ιανουάριον 1823).

3) Αγ. Βλάσιος: Κοινότης της Επαρχίας Λειβαδειάς (κάτ. 862).

4) Αγ. Βλάσιος: Κοινότης της Επαρχίας Θεάμιδος Θεσπρωτίας (κατ. 826).

5) Αγ. Βλάσιος: Κοινότης της Επαρχίας Βόλου Λαρίσης (κατ. 1238).

6) Αγ. Βλάσιος: Χωρίον της Κοινότητος Χαλκιοπούλου Βάλτου (κατ. 102).

7)Αγ. Βλάσιος: Χωρίον της Κοινότητος Αταλάντης Φθιώτιδος (κατ. 48).

8)Αγ. Βλάσιος: Χωρίον της Κοινότητος Βαλτεσινίκου Γορτινίας (κατ. 66).

Επίσης υπάρχουν χωριά με το όνομα Ανω και Κάτω Βλασία Καλαβρύτων και Αγιοβλασίτικα Αχαΐας τα οποία αναφέρονται εκτενώς στην συνέχεια του βιβλίου.

Η θέση του χωριού από παλαιά έως σήμερα
Για το θέμα αυτό διαβάζουμε στην Αιτωλοακαρνανική και Ευρυτανική εγκυκλοπαίδεια σε άρθρο του Νικ. Σκιαδά:
I. «Περί της πρώτης οικίσεως του χωριού δεν υπάρχουν σαφείς μαρτυρίαι. Παρά την τοποθεσίαν Λάπατο - ΑηΓιάννης φαίνεται να υπήρξεν αρχαίος οικισμός. Τούτο εξάγεται εκ των μέχρι πρό τίνος σωζομένων σωλήνων (γκιούγκια), καθώς και μιας βρύσης από λευκόλιθο εις την οποία κατέληγαν οι σωλήνες. Ανευρέθησαν εξ' άλλου εκεί κατά διάνοιξιν τοπικής οδού τρεις τάφοι, εντός των οποίων υπήρχαν διάφορα αντικείμενα, ως και νομίσματα, που κατεστράφησαν εξ' αγνοίας των ευρόντων αυτά. Δεν είμεθα όμως εις θέσιν να γνωρίζωμεν, εάν ο αρχαίος αυτός συνοικισμός, που απέχει εκ του χωριού περί τα 10' της ώρας, έχει οποι- ανδήποτε σχέσιν μετά του σημερινού χωριού. Πάντως τούτο δεν έκειτο εξ’ αρχής εις την θέσιν που ευρίσκεται σήμερα. Φαίνεται ότι, εις ακαθόριστον δι’ ημάς χρόνον, το χω- ρίον ευρίσκετο εις τοποθεσίαν ονομαζομένην Παλιοχώρι, πλησίον της σημερινής θέσεώς του. Δι’ άγνωστον επίσης εις ημάς αιτίαν έγινεν η μετάθεσις του χωρίου εκ της αρχικής θέσεως εις την σημερινήν. Πιθανολογείται ότι αυτή έ- γινεν εκ κλιματολογικών αιτιών (το έπιανε νοτιάς). Ασθενής διά στόματος παράδοσις αναφέρει ότι οικίσθη κατά τον ις’ ή ιζ’ αιώνα από Σουλιώτας και Ηπειρώτας. Τούτο όμως δεν επιβεβαιούται εξ’ άλλης πηγής».

II.Ακόμη, ο Πορτελάνος γράφει στην διατριβή του «Παραποτάμιοι Πύργοι» για το κάστρο Αγίου Βλασίου. «Επίσης στον λόφο του Άη Γιάννη και μάλιστα ανατολικά του ναού σώζεται μέχρι και σήμερα τμήμα λιθοδομής κάστρου. Από πλευράς θέσεως ο λόφος αυτός ήταν ιδανικός για κάστρο ώστε να προφυλάσσονται εν καιρώ κινδύνου οι κατοικούντες στους πρόποδες του λόφου και το Λάπατο».
Στο σημείο αυτό θέλω να καταθέσω την προσωπική μου εμπειρία που ως παιδί παίζοντας ή ακολουθώντας τον πατέρα μου στις γεωργικές εργασίες βρίσκαμε πλήθος κεράμων και πλήνθων τα οποία σπάζαμε παίζοντας με τα άλλα παιδιά.

III. Στην συνέχεια θα παραθέσουμε αυτούσιο ένα πρακτικό εκλογών του 1829 που είναι καταχωρημένο στο βιβλίο: Η Ευρυτανία κατά τους επαναστατικούς και μεταεπαναστατικούς χρόνους. 170 χρόνια από τον θάνατο του ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ. Επιστημονική βιβλιοθήκη Ε.Κ.ΠΕ Αθήνα, 1995 και θα κάνουμε ορισμένα σχόλια επί του κειμένου σχετικά με το θέμα μας:
Τα Σοβολακίτικα στον Αη Βλάση σήμερα

“Σοβολάκο” Αριθμ.22
Αγιοβλάσι
Δυνάμει του υπ’ αρίθ. 10049 ψηφίσματος και των υπ’ α- ριθ. 10050 οδηγιών της Σ. Κυβερνήσεως και κατά την υπ’ α- ριθ. 424 προκήρυξιν του προσωρινού διοικητού της Επαρχίας ταύτης, σήμερον 19 του παρόντος ημέρα Κυριακή, γενομένης της εγχωρίου συναθροίσεως των εγκατοίκων του χωρίου Αγιοβλάσι εν τω ναώ του Αγίου Γεωργίου και αναγνωσθέντων μεγαλοφώνως του τε ψηφίσματος και των οδηγιών της Σ. Κυβερνήσεως, προεδρεύοντος του δημογέροντος του χωρίου τούτου κυρίου Φώτη Καλατζόπουλου κατεστρώθη ο κατάλογος, ως κάτωθεν φαίνεται, των παρόντων και εχοντων δικαίωμα ψήφου Πολιτών, όστις αναγνωσθείς μεγαλοφώνως και επικυρωθείς διά της συγκαταθέσεως κηρύττεται η συνάθροισις αυτή νόμιμος.
Αποβληθέντων δε εκ της συναθροίσεως τούτης των μη εχόντων δικαίωμα ψήφου εγκατοίκων πολιτών κάι αναγνωσθέντος μεγαλοφώνως παρά του γεροντοτέρου της συναθροίσεως ταύτης κυρίου Γεωργίου Αντζαμή, του περί εκλογής των εκλογέων όρκου, ορκώθησαν όλα τα μέλη της συναθροίσεως. 
Μετά τον όρκον δε, καταστρωθέντος του καταλόγου των εις εκλογήν υποψηφίων γεροντοτέρων μελών της συναθροίσεως ταύτης κυρίων Γιάννη Νταλαπύρα, Χρήστο Παπαδημή- τρη, Τάσιον Κοντογιώργον και Γιώργο Ατζαμή, ως και κάτωθεν φαίνεται ψηφοφορηθέντος ενός εκάστου των υπο ψηφίων ιδιαιτέρως κατά σειρά, εκλέχθη νόμιμος εκλογεύς ο προσυπογραφόμενος Γιάννης Νταλαπύρας. Αριθμός των παρόντων οικογενειών των κατοίκων 50.
Το μονοπάτι προς το ξωκκλήσι του Αη Λια!
Κατάλογοί: των εχόντων δικαίωμα ψήφου μελών της συναθροίσεως.
1. Γιάννης Νταλαπύρας, 2. Αναγνώστης Μαλένος, 3. Γιώργος Νταής, 4. Χρίστος Καραμούζης, 5. Στέφανος Ποντικής, 6. Κώνστας Σιαφαρίκας, 7. Χρίστος Παπα- δημήτρης, 8. Γιάννης Αϋφαντής, 9. Δημήτρης Σιαφαρίκας, 10. Γιάννης Γούπας (Γούσας;), 11. Γιώργος Αντζαμής, 12. Τάσιος Κοντογιώργος, 13. Γιώργος Μέτζος, 14.Γιώργος Μήρης, 15. Κώνστας Καραγιώργος, 16. Γιώργος Πλυταριάς, 17. Θανάσης Γούπας, 18. Θοδωρής Κοντογιώργος, 19. Στα- μάτης Ποντικής, 20. Αντώνης Πασκάλης, 21. Θανάσης Νταλαπύρας, 22. Θανάσης Πλυταριάς, 23. Χρίστος Σκιαδάς, 24. Χριστόδουλος Μέτζος, 25. Γιώργος Κακαβάς, 26. Βασίλης Μπακάλης, 27. Γιάννης Πρέμος, 28. Θανάσης Μέτζος, 29. Γιώργος Φρίτζιος, 30. Αθανάσιος Κονταξής, 31. Γιάννης Τζέλος, 32. Κώνστας Θημηλής, 33. Φώτης Καλατζής, 34. Παπαδήμος.

Κατάλογος υποψηφίων.

1. Γιάννης Νταλαπύρας, ψήφοι, 28 λευκοί, 4 μέλανες.

2. Χρίστος Παπαδημήτρης, 18 λευκοί, 15 μελάνες.

3. Τάσιος Κοντογιώργος, ψήφοι, 13 λευκοί, 20 μέλανες.

4. Γιώργος Αντζαμής, ψήφοι, 24 λευκοί, 9 μέλανες.

Ο δημογέρων Φώτης Καλαντζής.'

Τα καταστρώσαντα τον κατάλογον των υποψηφίων μέλη: Αντώνης Μπακάλης, Θανάσης Γούπας, Κώστας Σιαφα- ρίκας, Δημήτρης Σκιαδάς, Κώστας Καραγιώργης.

1829 Μαϊου 19, χωρίον αγιοβλάσι.

Ισον απαράλλακτον τω πρωτοτύπω».

Με αφορμή αυτό το πρακτικό μπορούμε να κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις.

α) το χωριό μας την περίοδο αυτή ήταν περιοχή του βι λαετιού Σοβολάκου με αριθμό 22.

β) αξιοσημείωτο είναι ότι η συνάθροιση των κατοίκων του χωριού γίνεται στον κάτω Αγ. Βλάσιο και όχι στον επάνω Αγ. Βλάσιο και μάλιστα γίνεται στον Ναό του Αγ. Γεωργίου στον κάμπο και όχι σε αυτόν του Αγ. Βλασίου, πού σημαίνει, ότι, τότε, ή δεν υπήρχε ή, ότι ήταν μικρό εξωκλήσι. Ακόμη ότι, για να γίνει η επίσημη αυτή συνάθροιση στον Κάτω Αγιο Βλάσιο, αυτό σημαίνει ότι η καρδιά του χωριού, τότε, πριν 200 χρόνια χτυπούσε εκεί. Και κατά την γνώμη μου αυτό είναι φυσικό διότι, τότε, δεν υπήρχε ο αμαξιτός δρόμος που περνάει από τον Ανω Αγιο Βλάσιο αλλά η επικοινωνία των επάνω χωριών με τον κάμπο Αγρίνιου γινόταν με τα μονοπάτια που λόγω συντομίας περνούσαν από τον « αμπο του κάτω Αγ. Βλασίου και ως εκ τούτου το πάνω χωριό ήταν κάπως απομονωμένο.

γ) Επίσης βλέπουμε στο επίσημο αυτό πρακτικό ότι το χωριό το γράφουν με μία λέξη «αγιοβλάσι» που σημαίνει ότι την περίοδο αυτή ήταν γνωστό έτσι. Επίσης στα αποτελέσματα της ψηφοφορίας του πρακτικού βλέπουμε αυτό που πολλοί λέμε «θα σε μαυρίσω», τον «μαύρισε», αλλά λίγοι καταλαβαίνουμε και ιδιαιτέρως από τους νεωτέρους.

Παλαιά ψηφίζανε με άσπρο και μαύρο ψηφοδέλτιο. Το άσπρο σήμαινε επιδοκιμασία και το μαύρο αποδοκιμασία. Και κέρδιζε αυτός που είχε τα περισσότερα άσπρα. Στην παρούσα περίπτωση εξελέγη ο Γιάννης Νταλαπύρας με «28 λευκοί, 4 μέλανες» επίσης όπως αναγράφει το πρακτικό για κάθε υποψήφιο γινόταν ξεχωριστή ψηφοφορία και έριχναν στο κουτί «άσπρο» ή «μαύρο» ψηφοδέλτιο ανάλογα αν τον θέλανε ή όχι.

Διοικητική τοποθέτηση Αγίου Βλασίου
Ο Αγιος Βλάσιος κατά την Τουρκοκρατία και σύμφωνα με την μαρτυρία του Γάλλου περιηγητού Πουκεβίλ διοικητικά υπαγόταν στην Ευρυτανία και ήταν ένα από τα δέκα έξι χωριά της περιφέρειας Σοβολάκου της Επαρχίας Καρπενησιού και τα οποία ήταν τα εξής:

1) Μπρουσός, 2) Αντράνοβα, 3) Βελωτά, 4) Σωχώρια, 5) Κορίνιτσα, 6) Ντιβί- τζινα, 7) Σαρκίνι, 8) Αλέστια, 9) Σοβολάκου, 10) Χούνη, 11) Αγ. Βλάσιος, 12) Αράχωβα, 13) Τέροβα, 14) Σαργιάδα, 15) Κελάκια, και 16) Καστανούλα.

Ο Αγ. Βλάσιος με την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους το 1833 άνηκε στο Νομό Ακαρνανίας και Αιτωλίας και στην Επαρχία Καλλιδρόμης (Καρπενησιού). Το 1836 η Επαρχία Καλλιδρόμης είχε δεκατρείς (13) Δήμους και ένας εξ’ αυτών ήταν και ο Δήμος ΑΓΙΟΒΛΑΣΙΤΩΝ και περιλάμβανε τα χωρία: Αγ. Βλάσιο (έδρα), Αράχωβα (Πεντάκορφο), Καστανούλα, Σαργιάδα, Τέρνοβο (Κυπάρισσος), Σοβολάκο (Ψηλόβραχος), Αγιο Βασίλειο. Κελάκια, και Χαράτζου.

Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τον Οκτώβριο του 1836 (ΦΕΚ 62) ο Δήμος Αγιοβλασιτών προσαρτίστηκε στον Δήμο Παρακαμπυλίων με έδρα τον Αγιο Βλάσιο. Ο Αγ. Βλάσιος και ολόκληρος ο διευρυμένος Δήμος Παρακαμπυλίων από το 1899 - 1909 άνηκε στον νεοιδρυμένο Νομό Ευρυτανίας και από το 1909 - 1922 στην επαρχία Ευρυτανίας του νομού  Αιτ/νιας. Η αρχική σφραγίδα του Δήμου ήταν κυκλική χωρίς έμβλημα.
Το 1883 - όπως μας πληροφορεί ο Ελ. Γ. Σκιαδάς στο βι­βλίο του «Ιστορικό διάγραμμα των Δήμων της Ελλάδας 1833 - 1912» - το Δημοτικό Συμβούλιο ζήτησε ως έμβλημα τον Θεό Αρη! Τελικά εγκρίθηκε η θεά του κυνηγιού Αρτέμι- δα, που κρατούσε δόρυ στο δεξί χέρι και στο αριστερό λα­γό κρεμασμένο από τα πισινά πόδια!
Ο Δήμος από το 1899 ανήκε και στο Νομό Ευρυτανίας μέχρι το 1909 που καταργήθηκε ο Νομός Ευρυτανίας και η Ευρυτανία επανήλθε ως Επαρχία πλέον στον νομό Ακαρ­νανίας και Αιτωλίας. Το 1943 έγινε πάλι Νομός Ευρυτανίας. Ονόματα Δημάρχων πριν το 1912 αναφέρονται μερικά ό­πως Γωγούσης, Μάλαινος και Σερπάνος. Το 1912 με την κα­τάργηση των Δήμων και την δημιουργία Κοινοτήτων ο Αγ. Βλάσιος έγινε Κοινότητα Αγ. Βλασίου. (ΦΕΚ 261 τεύχος Α7 1912). Μέχρι το 1922 η Κοινότητα Αγ. Βλασίου ανήκε στην Επαρχία Ευρυτανίας. Με τον νόμο 3004/1922, ΦΕΚ 143 / Α' / 1922 υπήχθη στην Επαρχία Τριχωνίδος.
Από το 1912 - 1997, όπως διασώζουν τα αρχεία, Πρόε­δροι της Κοινότητας Αγ. Βλασίου διετέλεσαν οι εξής: Και­νούργιος Δημήτριος, Κούτρης Ιωάννης, Κοντογιώργος Κων/νος, Τσαλάκος Γεώργιος, Παπαδημητρίου Δημήτριος, Πλυταργιάς Επαμεινώνδας, Σαφαρίκας Γεώργιος, Σαφαρί- κας Δημήτριος, Πολίτης Κων/νος, Μπουρλής Σπυρίδων, Κούρος Αντώνιος, Παπαδήμας Αχιλλέας, Παρθένης Κων/νος. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι μέ­χρι το 1946 στην Κοινότητα Αγ. Βλασίου άνηκε και το χω­ριό Αμπέλια, Βαίνάρι και Πλατ-μύλ τα οποία με το Ν. Δ. 107/26-9-1946, ΦΕΚ 290/Α/1946 έγιναν ξεχωριστή Κοινό­τητα με το όνομα Κοινότης Αμπελιών. Αναφέρουμε, επίσης, ότι και τα χωριά Καραμαναίϊκα και Αγ. Παρασκευή διοικητι­κά, πολιτικώς και θρησκευτικώς, ανήκαν πάντα στην Κοινό­τητα Αγ. Βλασίου.

Μετά το 1997 με το σχέδιο «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» και την επανασύσταση των Δήμων ο Αγ. Βλάσιος έγινε πάλι έδρα του Δήμου Παρακαμπυλίων και ένα από τα δέκα Δημοτικά Διαμερίσματα τα οποία είναι τα εξής: 1) Αγ. Βλάσιος, 2) Αγαλιανός. 3) Αμπέλια. 4) Κυπάρισσος, 5) Πεντάκορφο, 6) Ποταμούλα. 7) Σαργιάδα. 8) Σίδηρα, 9) Χούνη, 10) ψηλό- βραχο. Το χωριό μας ανήκει στα Παρακαμπύλια χωριά. Ο παραπόταμος του Αχελώου Ταυρωπός ή Μέγδοβας στην αρχαιότητα λεγόταν Καμπύλος. Το αναφέρει ο αρχ. Ιστορικός Διόδωρός στο κεφ. XIX 67. Ως εκ τούτου τα χωριά που είναι κοντά στο ποτάμι λέγονταν Παρακαμπύλια χωριά και ο εξ’ αυτών αποτελούμενος Δήμος, ονομάζεται «Δήμος Παρακαμπυλίων».

Από το 1997 μέχρι σήμερα διετέλεσαν Δήμαρχοι οι εξής: 1) Σκιαδάς Δημήτριος από τα Αμπέλια, 2) Γκέκας Γεώργιος από Ποταμούλα και 3) Παπαθανασίου Λάμπρος από Πεντάκορφο (Αράχωβα). Σήμερα ο Δήμος μας στεγάζεται σε ένα πολύ εντυπωσιακό και καλαίσθητο ιδιόκτητο κτίριο στο κέντρο του χωριού και αξίζουν συγχαρητήρια σε όσους φρόντισαν και κουράστηκαν για την δημιουργία του διότι θα εξυπηρετεί τους δημότες και θα στολίζει το χωριό για πολλά χρόνια.


Άγιος Βλάσιος Τριχωνίδας. Στο μπακάλικο στο Γιωργος Σαφαρίκα το 1980 . 'Ορθιος ο Γιώργος Σαφαρικας, καθιστοί με τη μαγκούρα ο Ηλίας Υφαντής και δίπλα του ο Κώστας Σπυρέλης




Φωτο πριν το 1970..Το Γυμνάσιο δεν έχει χτιστεί ακόμη..

Πληθυσμιακη διακύμανση Αγίου Βλασίου


Οπως αποδεικνύεται από τις λίγες πηγές που έχουμε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Αγιος Βλάσιος ήταν ένα αρκετά μεγάλο χωριό. Ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλ στο έργο του «Voyage de la Grece» Παρίσι 1826, γράφει ότι ο Αγ. Βλάσιος είχε τότε 100 χριστιανικές οικογένειες, που σημαίνει για τα δεδομένα της εποχής γύρω στα οκτακόσια άτομα. Αυτό επαληθεύεται από την πληροφορία που μας δίνει ο Ν. Σκιαδάς ότι λίγο μετά την απελευθέρωση το 1846, είχε 793 κατοίκους και ίο 1890 είχε 921 κατοίκους. Στην συνέχεια θα παραθέσουμε ότι στοιχεία υπάρχουν γύρω από την πληθυσμιακή εξέλιξη του χωριού μας και, όπου υπάρχουν, ξεχωριστά για κάθε οικισμό, ώστε να φαίνεται η εξέλιξη του.

Το 1920 το χωριό, (με όλους τους οικισμούς) είχε 940 κατ.

Το 1928: Άνω Άγιος Βλάσιος 275, Κάτω Αγ Βλάσιος 132, Βαρειές 30, Κάμπος 31, και Προύλπος 46. Σύνολο 514 κατ.

Το 1940: Άνω και Κάτω Άγιος Βλάσιος 370, Βαρειές 122, Προύλπος 62, Σκαλιτίνα 64. Σύνολο 618 κατ.

Το 1951: Άνω Άγιος Βλάσιος 185, Κάτω Αγ. Βλάσιος 76, Βαρειές 48, Προύλπος 104, Σκαλιτίνα 84. Σύνολο 497 κατ.

Το 1961: Άνω Άγιος Βλάσιος 290, Κάτω Άγιος Βλάσιος 112, Σκαλιτίνα 150, Πήδημα (τ. Προύλπος) 61, Βαρειές 45, Σύνολο 658 κατ.

Το 1971: Ανω Άγιος Βλάσιος 224, Κάτω Άγιος Βλάσιος 106, Κάτω Κά- απος 22, Σκαλιτίνα 30, Σύνολο 382 κατ.

Το 1981: Άνω Άγιος Βλάσιος 251 και. (για τους υπόλοιπους οικισμούς δεν βρήκα στοιχεία).

Το 1991: όλοι οι οικισμοί μαζί 445 κατ.

Και το 2001: όλοι οι οικισμοί μαζί 434 κατ.

Στις δύο τελευταίες αυτές απογραφές συμπεριλαμβάνονται και οι κάτοικοι από τα χωριά Καραμαναίϊκα και Αγ. Παρασκευή. Αν ρίξεις μια συγκριτική ματιά στους παραπάνω αριθμούς θα διαπιστώσεις ότι από την απελευθέρωση μέχρι το 1920 δεν έχουμε ουσιαστική αλλαγή του πληθυσμού του χωριού. Από κει και μετά που άνοιξαν οι δίαυλοι της εξωτερικής μετανάστευσης έχουμε μία ουσιαστική κάμψη του πληθυσμού. Επίσης την δύσκολη δεκαετία του 1940 με την ταλογερμανική κατοχή και την ακόμη μεγαλύτερη μάστιγα του εμφύλιου εθνικού σπαραγμού, πολλοί συγχωριανοί μας ε νκατέλειψαν το χωριό και αναζήτησαν πιο ασφαλή διαμονή στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα. Την περίοδο όμως 1950 - '970 υπήρξε μία μικρή ανάκαμψη του πληθυσμού λόγω του ότι τελείωσαν οι εχθροπραξίες και το κυριότερο ότι άρχισαν τα έργα κατασκευής του μεγάλου υδροηλεκτρικού φράγματος των Κρεμαστών στο οποίο βρίσκανε δουλειά οι νέοι χωριανοί μας.

Επίσης ένας ακόμη ανασχετικός παράγοντας ήταν και η λειτουργία του Γυμνασίου Αγ. Βλασίου (1963) που κράτησε το χωριό και ολόκληρη την περιοχή! Η Κωνσταντία Σκανδάλου στο λεύκωμα της «Γυμνάσιο Αγίου Βλασίου Αιτ/νίας» μας πληροφορεί ότι από το 1963 - 2007 φοίτησαν στο Γυμνάσιο και Λύκειο 383 παιδιά από το χωριό μας. Στα επίσημα χαρτιά μας φαίνεται ότι το χωριό μας ζει ακόμη αλλά δυστυχώς η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
O Κάτω Άγιος Βλάσιος
Οι μόνιμοι κάτοικοι χρόνο με τον χρόνο λιγοστεύουν και αυτοί κατά κανόνα περασμένης ηλικίας. Μ’ ένα πρόχειρο υπολογισμό τους χειμερινούς μήνες δεν φτάνουν τους πενήντα. Τα Σχολεία μας «οδεύουν» για κλείσιμο αφού το μεν Δημοτικό έχει τρία παιδιά, το δε Γυμνάσιο 15-20. Τι, λοιπόν, θα κλείσει το χωριό; Θα το αφήσουμε να ερημώσει; Οχι δεν πρέπει. Ο καθένας μας μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό: Να συντηρούμε τα σπίτια των πατέρων μας να μην πέσουν. Να επισκεπτόμεθα πιο συχνά το χωριό και να εμφυσήσουμε στα παιδιά μας την αγάπη για το χωριό μας. Ακόμη σε συλλογικό ή ατομικό επίπεδο να δημιουργούμε και κάτι που να δίνει ζωή στο χωριό μας. Επίσης στο σημείο αυτό θα ήθελα να τονίσω την ανάγκη δημιουργίας μιας πλατείας στο κέντρο του χωριού που θα είναι στολίδι και σημείο αναφοράς των χωριανών.

Ο συνοικισμός Αγία Παρασκευή

Η εκκλησία του Αγίου Βλασίου κατεστραμμένη από τους Γερμανούς το 1941




Το παρεκκλησι του Αη Λιά στα 1550 μ.

Καμιόνια λίγο μετά τον πόλεμο του 40 περνάνε τον Αη Γιάννη

Το παρεκκλήσι του Αη Γιάννη στο Λάπατο


Το γεφυράκι στο ρέμα του Χωριού που οδηγεί προς Παλιοχώρι.



Καταρράκτης στην Αγία Παρασκευή Αγίου Βλασίου


Παρακαμπύλιοι μεταξύ αυτών και πολλοί Αγιοβλασσίτες. Επιστρέφουν στα σπίτια τους μετά τον πόλεμο

ΤΟ πλακόστρωτο μονοπάτι (φτιαγμένο από τους Ιταλούς το 1940) πριν διαμορφωθεί από τις εργασίες για την πλατεία του Χωριού.


Εκκλησίασμα στην δεκαετία του 1980

Η ταμπέλα απο την ιστορική παραγκα-Καφενείο του Υφαντή Βασίλη στον Κ. Αγιο Βλάση


Πανηγύρι στο καφενείο του Νταή στον Κ.Αγιο Βλάση την δεκαετία του 70


Ιερέας στα συντρίμμια απο τους -Γερμανούς- ναου  στον Αγιο Βλάση (Πιαθανότατα προκειται για τον Παπα- Κούκη)

1960:ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΣΤΟΝ ΑΗ ΒΛΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΟ ΙΣΟΓΕΙΟ ΤΟΥ ΜΗΤΣΟΥ ΣΚΙΑΔΑ






ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ 1983
Έξω από το κοινοτικό γραφείο. Κάθονται από δεξιά: Στέφανος Σπυρέλης, Γιάννης Σταθοκωστόπουλος, Γιάννης Σταθόπουλος, Θόδωρος Σπυρέλης, Κώστας Κούρος ή Τσουδερός και Θόδωρος Σταθοκωστόπουλος.
Όρθιος ο καθηγητής Μάκης Βενιέρης 

Πανηγύρι στο Κάτω Άγιο Βλάση , 1960 . Κέντρο Σαφαρίκα . Γάκιας Κάλαμπαλίκης κλαρίνο , Κώστας Πολίτης βιολί , Γιάννης Καλαμπαλίκης κιθάρα , Λευτέρης Τζέμος ακορντεόν , Κώστας Λιμπουρίδης ντράμς , τραγούδι Νίτσα Διάνα.


Πηγή :Απο το βιβίο του Αρχιμανδρίτη Συμεων Τσιρώνη "Ο Άγιος Βλάσιος Αιτωλοακαρνανίας"

Φωτο:Γιαννης Ζώης,Γιωργος Πολίτης,Χρυσούλα Σπυρέλη,Στέφανος Σπυρέλης,Γεώργιος Υφαντής,Ηλίας Υφαντης,Βάσω Πολίτη,Γιόλα Σαφαρίκα,Αρχείο Βασίλη Σπυρέλη,Φάνης Σταθοκωστόπουλος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου