ΚΑΠΟΤΕ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ-ΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ 40 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ

"Αύριον έρχεται ο Χριστός
επουράνιος Θεός,
εν τη πόλει Βηθανία
και με κλάδους και βαία*.
Βγάτε σας παρακαλούμε
για να σας διηγηθούμε...."

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΟΛΙΤΗ

Έτσι άρχιζε το τραγούδι του Λαζάρου, σύμφωνα με το έθιμο που εορτάζονταν, πριν πολλά χρόνια στο χωριό που γεννήθηκα. Όλα είχαν ετοιμασθεί από την προηγούμενη ημέρα. Πρώτο και καλύτερα το πλεκτό ξύλινο καλαθάκι. Το είχαμε στολίσει με μωβ λουλούδια πασχαλιάς αλλά και με άλλα πολύ όμορφα αγριολούλουδα της απλόχερης άνοιξης.
Είχαμε προμηθευτεί και από ένα μπαστούνι ο καθένας μας. Αυτό και επειδή το απαιτούσε το έθιμο αλλά και για πρακτικούς λόγους. Στους συνοικισμούς του χωριού που θα επισκεπτόμασταν, υπήρχαν ελεύθερα αρκετά κυνηγόσκυλα και ίσως και κάποια τσοπανόσκυλα, γιατί μερικοί από τους συγχωριανούς μας σίγουρα θα είχαν λησμονήσει να τα δέσουν. Με τα μπαστούνια θα καταφέρναμε να αποκρούσουμε τυχόν επιθέσεις των σκυλιών μέχρι να επέμβει ο ιδιοκτήτης τους και να τα ηρεμήσει. Βέβαια αυτό μια κουβέντα ήταν. Περισσότερο ελπίζαμε στην καλή μας τύχη ώστε να μην συμβεί κάτι τέτοιο.
Με τον συμμαθητή μου Μιχάλη, περίπου 12χρονοι τότε, είχαμε αποφασίσει να ‘’πάμε Λάζαροι΄΄όπως λέγαμε.
Σχεδιάσαμε να ξεκινήσουμε τη διαδρομή μας με αφετηρία τον συνοικισμό Γαύρος και να συνεχίσουμε μέσω Πατέλης, Παλιοχούνης, Ριό, Κάμπος και Μπισδουνέϊκα.
Αν μας ‘’έπερνε’’ ο χρόνος και είχαμε ακόμη δυνάμεις, είχαμε ‘’βάλει΄΄ στο μυαλό μας να φτάσουμε μέχρι το Ορφανό με οτοστόπ. Θέλαμε να πάμε μέχρι το Ορφανό γιατί πιστεύαμε ότι οι εργαζόμενοι εκεί, θα μας ΄΄φίλευαν**΄΄ αρκετά γενναιόδωρα.
Τούτο διότι εκείνη την εποχή κυκλοφορούσε λίγο ως σχεδόν καθόλου ρευστό στα μέρη μας.
Όμως οι εργαζόμενοι στις αμερικάνικες εταιρίες Engineering Consultants και Kaiser Engineering and
constructors που είχαν αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της τεχνικής λίμνης των Κρεμαστών και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο παραγωγής ρεύματος της ΔΕΗ, απολάμβαναν μισθούς οπότε κάτι περισσότερο από άλλους θα μας φίλευαν.

<<Αμέ, τι νομίσατε; Καλό το έθιμο αλλά θα ήταν καλύτερα αν συνοδευόταν και με λίγο παραπάνω σε χρήμα ρευστό>>.

Έτσι και έγινε. Ο Μιχάλης ήρθε νωρίτερα και από την ώρα που ξεκινούσαμε για το σχολείο. Κρατώντας τα μπαστούνια μας και το στολισμένο καλαθάκι, ξεκινήσαμε τις επισκέψεις στα σπίτια του χωριού.
<<Καλημέρα και χρόνια πολλά. Να το πούμε;>>
<<Χρόνια πουλλά πιδιά, για πέστι το>>

Και εμείς αρχίζαμε να λέμε το τραγούδι.
"Αύριον έρχεται ο Χριστός επουράνιος Θεός,
εν τη πόλει Βηθανία..κλπ΄’

Στην αρχή ακούρδιστοι μεταξύ μας αλλά σιγά σιγά συντονιζόμασταν.
Κάποιοι ήθελαν να ακούσουν ολόκληρο το τραγούδι του Λαζάρου και κάποιοι άλλοι μας διέκοπταν. Στα πιο πολλά σπίτια, τις πόρτες άνοιγαν οι νοικοκυρές. Σπάνια να εμφανιστεί ο άνδρας νοικοκύρης.
Τους ακούγαμε από μέσα να ρωτούν τις γυναίκες τους.
<<Τίνος είνι τα πιδιά Αλέξω;>>
<<ΤσΣτέλινας και τσΚώστινας είνι>>
<<Α, για ρώτατα, τι κάνι ου πατέρατς κι η μάνατς; >>
<<καλά είναι κυρά Αλέξω>>, λέγαμε εμείς
<<Καλά λένι είνι, Θανάσ>>, έδινε την απάντηση η κυρά Αλέξω ενώ έβγαζε από την τσέπη της ποδιάς της δύο φρέσκα αυγά και τα έβαζε στο καλάθι που ήταν ακουμπισμένο μπροστά μας στο έδαφος.
<<Δεν έχω τώρα τίπουτα άλλο να σας φλέψου. Άμα ξαναρθήτι **τχρόν κιέχου, θα σας φλέψου λεφτά. Κι τχρόνου ναμαστι καλά κι Καλή Λαμπρή νάχουμι>>
<<Ευχαριστούμε και του χρόνου>>, απαντούσαμε, σηκώναμε το καλαθάκι και κατευθυνόμασταν στο επόμενο σπίτι.

…Αυτό γινόταν μέχρι που να περάσουμε από όλα τα σπίτια του χωριού. Και όταν γύρω στο μεσημέρι τελειώναμε, όλο χαρά μετρούσαμε πόσα πενηνταράκια, δραχμές και δίφραγκα είχαμε συγκεντρώσει και τα μοιραζόμασταν. Κάποιοι μας είχαν φιλέψει δυο τάλιρα, ένα δεκάρικο και δύο εικοσάρικα. Δηλαδή νομίσματα αξίας 5, 10 και 20 δραχμών. Μεγάλη υπόθεση το εικοσάρικο. Ίσως με το εικοσάρικο τότε να αγόραζε κάποιος ένα κιλό κρέας αρνίσιο. Το ίδιο κάναμε και με τα αυγά. Βέβαια όσα είχαν μείνει από αυτά γιατί τα πιο πολλά είχαν σπάσει κατά τη διαδρομή.

Στη συνέχεια τρέχαμε στο περίπτερο του μακαρίτη του κυρ Γιάννη του Κούρτη και ξοδεύαμε μερικά από αυτά τα χρήματα, κυρίως σε καραμέλες. Εγώ θυμάμαι είχα αγοράσει εκτός από καραμέλες και ένα μολύβι.
Με ότι μας περίσσευε παίζαμε τσιφτινάκι ή τσιφτενάκι. Χαχαχα, τσιφτενάκι. Ίσως οι μεγαλύτεροι από πενήντα χρονών το θυμάστε. Δεν είναι όμως κατάλληλη στιγμή να μιλήσουμε τώρα για αυτό όπως και για άλλα του τότε, παιδικά παιγνίδια .

Αυτό ήταν το έθιμο του Λαζάρου στις δεκαετίες 1960 και 1970 στο χωριό μου. Σήμερα βέβαια δεν υπάρχει αυτό το έθιμο. Δεν υπάρχει γιατί οι περισσότεροι από εμάς εδώ και πολλά χρόνια, εγκαταλείψαμε το χωριό μας αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Το ζητούμενο δεν είναι αν βρήκαμε καλύτερες συνθήκες. ΣΊΓΟΥΡΑ βρήκαμε καλύτερες συνθήκες.
Αυτές οι συνθήκες, με το όποιο κόστος για τον καθέναν μας, έδωσαν στους περισσότερους από εμάς, περαιτέρω δυνατότητες και ευκαιρίες για να δημιουργήσουμε στέρεες υποδομές για τις οικογένειες μας αλλά και για αυτούς που μας ακολουθούν.
Θέλω να πιστεύω και εύχομαι, όλοι μας να έχουμε επιτύχει το κάτι τις σε αυτό.

Και του χρόνου να είμαστε όλοι καλά!!!
____________________________________________

*Βαία =Βάϊα = φύλλο φοινικιάς.
** φίλευαν= κερνούσαν, έδιναν, τράταραν, φιλοδωρούσαν
τχρόν=του χρόνου