ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ
ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
Το καλοκαίρι και οι υψηλές
θερμοκρασίες είναι εδώ… Με τα απαραίτητα μέτρα προστασίας μπορούμε όλοι να
απολαύσουμε τη θερινή περίοδο είτε στις διακοπές είτε στην πόλη. Οι ασθενείς με
διαβήτη πρέπει να είναι ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι για τους δυνητικούς
κινδύνους του καλοκαιριού.
Όπως είναι γνωστό, οι
ασθενείς με διαβήτη εμφανίζουν διαταραχή στη ρύθμιση της θερμοκρασίας και της
εφίδρωσης[1]. Επίσης, οι εποχές του χρόνου επηρεάζουν την τιμή της
γλυκόζης στους ασθενείς με διαβήτη και έχει παρατηρηθεί ότι τα επίπεδα της
γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1C) ελαττώνονται.
Είναι χαρακτηριστικό ότι
ιδιαίτερα στο διαβήτη τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος ή νεανικός), τα επεισόδια
σοβαρής υπογλυκαιμίας είναι συχνότερα κατά τη θερινή περίοδο [2]. Η υπογλυκαιμία
είναι μια απειλητική κατάσταση στο διαβήτη, συνήθως οι ασθενείς μπορούν να
καταλάβουν ότι παθαίνουν υπογλυκαιμία, συχνά όμως, δεν είναι ανιχνεύσιμη. Ιδιαίτερη
προσοχή εάν οδηγείτε! Πεζοπορία, κολύμπι, παιχνίδια στην παραλία. Η σωματική δραστηριότητα είναι επιθυμητή
και απαραίτητη στο διαβήτη, χωρίς υπερβολές και κατά προτίμηση σε
κλιματιζόμενους χώρους. Η αφυδάτωση
καραδοκεί γενικότερα λόγω της υπεργλυκαιμίας. Με τις ειδικές συνθήκες που
προκαλεί το καλοκαίρι (εφίδρωση, εμετοί και διάρροιες, αυξημένη σωματική
δραστηριότητα), μην αμελείτε να πίνετε νερό και υγρά χωρίς ζάχαρη για να αναπληρώνετε τους ηλεκτρολύτες και την
ενυδάτωση του οργανισμού. Αποφύγετε καφέ, αλκοόλ, ενεργειακά ποτά. Όλες οι
παραπάνω καταστάσεις, μπορούν να προκαλέσουν μεταβολές στη δόση της ινσουλίνης,
η οποία απορροφάται ταχύτερα λόγω της θερμότητας, γι’ αυτό οι μετρήσεις τις γλυκόζης πρέπει να
είναι τακτικότερες, για να εντοπίσετε τυχόν υπογλυκαιμία ή υπεργλυκαιμία. Να
έχετε μαζί σας άμεσους υδατάνθρακες, καραμέλες, σνακς, δισκία γλυκόζης.
Οι τοπικές κουζίνες και οι
πλουσιοπάρχοι μπουφέδες και τα γλυκά μπορεί να είναι δελεαστικά για να τα
δοκιμάσατε, μην ξεχνάτε όμως τους διατροφικούς
κανόνες! Αποφύγετε τους υδατάνθρακες, προτιμήστε φρούτα και λαχανικά σε
συνιστώμενες δόσεις. Τρώτε μικρά και τακτικά γεύματα για να ελέγχετε καλύτερα
τη τιμή της γλυκόζης και να μην προκαλούνται σημαντικές διακυμάνσεις.
Προστατεύστε
τα πόδια σας! Το
περπάτημα στην άμμο μπορεί να μοιάζει μια ανέμελη καλοκαιρινή εικόνα, όμως
είναι σιωπηλός κίνδυνος για όσους έχουν διαβήτη. Ο διαβήτης επηρεάζει εκτός από
την εφίδρωση και την αισθητικότητα στα
κάτω άκρα, οπότε η καυτή άμμος, τα αιχμηρά αντικείμενα μπορούν να προκαλέσουν
πληγές που δεν επουλώνονται και μολύνονται. Γενικές οδηγίες για την προστασία
των ποδιών είναι να αποφεύγετε τα στενά παπούτσια, μην περπατάτε ξυπόλητοι,
κάντε έλεγχο στα πόδια σας με έναν καθρέφτη για να εντοπίσετε πληγές και
τραύματα.
Για όσους πρόκειται να
ταξιδέψουν στο εξωτερικό, είναι
σημαντικό να λάβουν υπόψη την αλλαγή στη ζώνη ώρας, αλλά και την τοπική
κουζίνα. Για όσους παίρνουν δισκία από το στόμα, δε χρειάζεται να μεταβάλλουν
τις δόσεις τους και να τα παίρνουν σύμφωνα με την ώρα στον τόπο όπου
βρίσκονται. Όμως, όσοι κάνουν ινσουλίνη, προσαρμόζουν τη δόση τους ανάλογα με
την τοπική ώρα. Δια τηρείστε φάρμακα και εξοπλισμό στις χειραποσκευές,
προσκομίζοντας ιατρική βεβαίωση.
Για τους ασθενείς με
διαβήτη τύπου 1, που έχουν αντλία
ινσουλίνης, να θυμούνται ότι είναι ανιχνεύσιμη από τα συστήματα ασφαλείας
των αεροδρομίων. Για να μην προκύψουν ευτράπελα καλό θα ήταν να έχουν μαζί τους
ιατρική βεβαίωση. Η εφίδρωση είναι πιθανό να δυσκολεύει την προσκόλληση της
αντλίας στο δέρμα και χρησιμοποιείστε προστατευτική θήκη για να μην είναι η
ινσουλίνη εκτεθειμένη σε υψηλές θερμοκρασίες.
Επίσης, το υψόμετρο μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των αντλιών, αλλά
και του σακχαρόμετρου. Μην ξεχάσετε στις αποσκευές την ένεση γλουκαγόνου.
Τα φάρμακα, δισκία και
ινσουλίνη, αλλά και ο εξοπλισμός (σακχαρόμετρο, ταινίες και αντλία) δεν πρέπει
να είναι εκτεθειμένα σε υψηλές θερμοκρασίες. Ινσουλίνη και γλουκαγόνο καλό θα
ήταν να διατηρούνται στο ψυγείο. Η ζέστη
μπορεί να σας κάνει να νιώσετε περισσότερο εξαντλημένοι και να προκαλέσει
ανεπιθύμητες καταστάσεις που ήδη αναφέρθηκαν. Προτιμείστε να παραμείνετε σε
κλιματιζόμενο χώρο, φορέστε άνετα και ελαφριά ρούχα. Εφαρμόστε αντηλιακό με
υψηλό δείκτη προστασίας και αποφύγετε την παρατεταμένη άμεση έκθεση στον ήλιο
για να προστατευτείτε από ηλιακά εγκαύματα σε όλο το σώμα, τα οποία μεταξύ
άλλων προκαλούν υπεργλυκαιμία. Σε περίπτωση θερμοπληξίας, ορισμένα συμπτώματα
μπορούν να ομοιάζουν με αυτά της υπογλυκαιμίας, αναζητήστε ιατρική βοήθεια.
Εάν έχετε παρέα, φροντίστε
να είναι ενήμεροι ότι έχετε διαβήτη και πώς θα μπορέσουν να σας βοηθήσουν σε
κάποια έκτακτη κατάσταση. Έχετε το βιβλιάριο και το τηλέφωνο του ιατρού σας
μαζί σας και εντοπίστε εκ των προτέρων πού μπορείτε να απευθυνθείτε για άμεση
ιατρική βοήθεια. Σε περίπτωση απώλειας, καταστροφής ή αν έχουν τελειώσει τα
φάρμακά σας ή τα αναλώσιμα, να έχετε πρόσβαση σε φαρμακείο. Η φροντίδα στο σακχαρώδη διαβήτη είναι
εξατομικευμένη. Συμβουλευτείτε το
θεράπων ιατρό για τους κινδύνους του καλοκαιριού και επικοινωνήστε μαζί του
πριν τις διακοπές, αλλά και κατά τη διάρκεια για οποιαδήποτε πληροφορία.
Καλό και ξέγνοιαστο καλοκαίρι!
Θεοφανίδου Ι. Σοφία
Νοσηλεύτρια, MSc «Κλινική Διαβητολογία», Υποψήφια
Διδάκτωρ Ιατρικής Α.Π.Θ.
[1.]
Yardley JE, Stapleton JM, Sigal RJ, Kenny GP. Do Heat Events Pose A Greater
Health Risk for Individuals with Type 2 Diabetes? 2013. Diabetes Technology
& Therapeutics; 15(6)
[2].
Tsujimoto T, Yamamoto-Honda R, Kajio H, Kishimoto M, Noto H, et al. Seasonal
Variations of Severe Hypoglycemia in Patients With Type 1 Diabetes Mellitus,
Type 2 Diabetes Mellitus, and Non-diabetes Mellitus. 2014. Medicine; 93(23)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου